Cynk
Cynk – mały składnik o wielkim znaczeniu
Cynk to składnik mineralny, który pełni szeroką rolę w organizmie. Uczestniczy w przebiegu ważnych procesów aktywując do działania ponad 300 różnych enzymów. W ten sposób wpływa na nasz metabolizm energetyczny, odporność, funkcje hormonalne, strukturalne jak budowanie białka, czy syntezę DNA. Jest istotny także dla dobrej kondycji skóry, paznokci i włosów.
Niski poziom cynku w organizmie
Do osób, które powinny szczególnie upewnić się, czy dostarczają odpowiednią ilość tego minerału należą:
- Kobiety w ciąży i karmiące piersią,
- Pary starające się o potomstwo,
- Dzieci w okresie wzrostu i rozwoju (związane z przyrostem nowych tkanek),
- Osoby starsze,
- Osoby stosujące niepełnowartościową dietę,
- Osoby nadużywające alkohol,
W przypadku problemów skórnych, osłabionych włosów i paznokci.
Źródła cynku w diecie
Dobrze przyswajalnym źródłem cynku są produkty pochodzenia zwierzęcego. Dostępność obecnego w nich cynku jest wyższa niż w przypadku roślinnych źródeł, które zawierają substancje utrudniające jego przyswajanie: fityniany, błonnik i szczawiany.
- podroby, zwłaszcza wątroba,
- mięso,
- sery,
- ciemne pieczywo,
- kasza gryczana,
- jaja.
Ile cynku potrzebujemy?
Zapotrzebowanie organizmu na cynk zależy m.in. od: naszej diety i formy przyswajalności w produktach, które spożywamy, regeneracją i tworzeniem tkanek, ilości wydalanej moczem, potem, nasieniem, czy krwią menstruacyjną. W zależności od wieku potrzebujemy około [link]:
- Niemowlęta: 3 mg/dobę
- Dzieci: 3-5 mg/dobę
- Młodzież i dorośli: 8-11 mg/dobę
- Kobiety w ciąży i karmieni piersią: 11-13 mg/dobę
Nadmiar cynku
Ilość cynku, którą zazwyczaj spożywamy wraz z dietą nie prowadzi do nadmiernego spożycia. W przypadku stosowania dodatkowych źródeł w zbyt dużych porcjach mogą wystąpić:
- bóle głowy,
- bóle żołądka,
- biegunka,
- pogorszenie metabolizm żelaza i miedzi,
- niedobory miedzi.
Dlaczego warto spożywać produkty bogate w cynk?
- Cynk powiązany jest z prawidłowym działaniem wielu procesów w naszym ciele. Jego obecności pomaga utrzymać prawidłowy metabolizm spożywanych węglowodanów, makroskładników odżywczych, kwasów tłuszczowych czy witaminy A.
- Ponadto cynk stoi na straży naszych komórek chroniąc je przed stresem oksydacyjnym.
- Uczestniczy także w prawidłowym podziale komórek i pomaga w syntezie DNA. Właściwy poziom cynku ma również znaczenia dla utrzymania prawidłowego działania układu odpornościowego.
- Cynk ma także znaczący wpływ na prokreację. To m.in. dzięki niemu możliwe jest utrzymaniu płodności, właściwego poziomu testosteronu we krwi i prawidłowych funkcji rozrodczych.
- Cynk pozwala cieszyć się nam dobrą kondycją kości, zdrowym wyglądem skóry, paznokci czy włosów.
- Cynk wspomaga prawidłowe widzenie.
Cynk a mitochondria
Cynk jest potrzebny do działania ważnego enzymu mitochondrialnego – SOD dysmutazy ponadtlenkowej, która chroni komórki i mitochondria przed wolnymi rodnikami. Występuje w cytozolu oraz z w mitochondrialnej przestrzeni międzybłonowej. Deficyty cynku mogą zwiększać ilość uszkodzeń mitochondriów oraz ograniczać ich funkcjonowanie.